Πρόγραμμα αγωγής υγείας για τα παιδιά και τους γονείς

 Από τα Κοινωνικά Κέντρα του Βόλου και την Ένωση Συλλόγων Γονέων

Έγγραφη ενημέρωση προς τους συλλόγους γονέων και ευρύτερα τις σχολικές κοινότητες της πόλης, αναφορικά με το πρόγραμμα αγωγής υγείας για τα παιδιά και τους γονείς κυρίως του δημοτικού σχολείου, το οποίο προκύπτει, μέσα από την πολυετή εμπειρία της «Ομάδας Υγείας του Τμήματος Ποιότητας Ζωής, Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ Δήμου Βόλου» και αφορά στην υλοποίηση προγραμμάτων «Αγωγής & Προαγωγής Υγείας» στα μέλη της σχολικής κοινότητας, απέστειλε η Ένωση Συλλόγων Γονέων Δ. Βόλου.
Η Ένωση, θεωρώντας άκρως σημαντική την πρόληψη και την υγεία παιδιών και γονέων, έχει συμφωνήσει ως Δ.Σ. , την συνεργασία με τους υπευθύνους των Κοινωνικών Κέντρων, ώστε να προωθηθούν κατά τόπους δράσεις, στις οποίες θα συμμετάσχουν γονείς αλλά και παιδιά.
Μέσα από δύο ευρείας κλίμακας συζητήσεις που ήδη έγιναν μεταξύ μελών του Δ.Σ. και των υπευθύνων λειτουργίας του προγράμματος, με επικεφαλής την ιατρό κα Κατερίνα Αχμάντ, έγινε ήδη ένας πρώτος προγραμματισμός δράσεων, που θα ανακοινωθούν σύντομα.
Στους συλλόγους κοινοποιήθηκε το ολοκληρωμένο πρόγραμμα που μπορεί να εφαρμοστεί, είτε ως μέρος είτε εξ΄ ολοκλήρου.
Είναι μάλιστα η πρώτη φορά που θα υλοποιηθούν δράσεις στα Κοινωνικά Κέντρα με την συμμετοχή των εργαζομένων της δομής και την συμβολή της Ένωσης Συλλόγων Γονέων και των Συλλόγων Γονέων τοπικά, γι΄ αυτό και ζητείται η συνεργασία όλων (με πιθανή συμμετοχή όμορων σχολείων) με στόχο την επιτυχία του προγράμματος .
Σημειώνεται ειδικότερα, ότι οι γονείς μπορούν να ενημερωθούν για οποιοδήποτε θέμα τους ενδιαφέρει, πέρα και από τα θέματα του προγράμματος, να διαλέξουν τις δράσεις που επιθυμούν, να συμμετέχουν οι ίδιοι και τα παιδιά τους, να λάβουν μέρος σε ομάδες χορού χωρίς χρέωση για παιδιά και γονείς με κοινωνικά κριτήρια και με συμβολική τιμή σε κάποιες περιπτώσεις, να παρακολουθήσουν ειδική θεατρική παράσταση, κ.λ.π.
Πληροφορίες για την συμμετοχή των παιδιών στο πρόγραμμα, στο τηλ. 24210-91761.

Ενημερωτικό σημείωμα για το πρόγραμμα

«Ενημερώνομαι, εκπαιδεύομαι αλλάζω έμενα και τον κόσμο»

Σας ενημερώνουμε ότι το Υπουργείο Παιδείας  Έρευνας και Θρησκευμάτων  με έγγραφο του με αριθμό πρωτοκόλλου Φ15/177976/195086/Δ1 στις 13-11-2017 επισημαίνει ότι οι δράσεις του προγράμματος αγωγής υγείας «Ενημερώνομαι, εκπαιδεύομαι αλλάζω εμένα και τον κόσμο» ( πρώην  Πρώτα βήματα για μια υγιεινή ζωή) μπορούν να προγραμματιστούν και εκτός των σχολικών μονάδων, σε χώρους υπηρεσιών παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην κοινότητα  (Κοινωνικά Κέντρα της Κοινωφελής Επιχείρησης Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης- Δημοτικό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης Δήμου Βόλου (ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ)

Η δεκαεξαετής εμπειρία της Ομάδας Υγείας του  Τμήματος Ποιότητας Ζωής, Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ Δήμου Βόλου στην υλοποίηση προγραμμάτων Αγωγής & Προαγωγής Υγείας στη σχολική κοινότητα, μας έδειξε ότι

το πάντρεμα της αγάπης και της δύναμης του γονιού με την εμπειρία και της γνώση του εκπαιδευτικού και την συμβουλή των υπηρεσιών υγείας στην κοινότητα  είναι καθοριστικής σπουδαιότητας

ü      στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης απέναντι στα καθιερωμένα ή και επιβαλλόμενα καταναλωτικά πρότυπα, καθώς «Τα παιδιά που κατορθώνουν να αντεπεξέρχονται στις δυσκολίες της ζωής είναι μάλλον τα παιδιά που έχουμε προετοιμάσει για τη ζωή και όχι εκείνα που έχουμε προστατεύσει, κρατώντας τα μακριά από τη ζωή.» (Herbert, 1989).

ü      στη διαμόρφωση στάσεων και αντιλήψεων με στόχο να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις και τις ικανότητές τους ως εφόδια στην υιοθέτηση υγιών συμπεριφορών.

Οι γνώσεις των παιδιών είναι παραπάνω από ικανοποιητικές για την ηλικία τους. Η δυσκολία έγκειται κυρίως στην ενσωμάτωση των γνώσεων αυτών στις καθημερινές πρακτικές. Η μεθοδολογία του προγράμματος με βίωμα και δράση, διευκολύνει τα μέλη της Ομάδας Υγείας να επικοινωνήσουν με τα παιδιά, να συζητήσουν, να σχεδιάσουν μαζί και να υλοποιήσουν τις δράσεις, να χαρούν μαζί τους για τα αποτελέσματα, να αναστοχαστούν όταν «δε μας βγαίνει» και να πάρουν εκ νέου αποφάσεις συμμετέχοντας όλοι.

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

1.Ενημέρωση / εκπαίδευση / υποστήριξη των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων με στόχο

ü      να αντιληφθούν τη σημασία των δραστηριοτήτων Αγωγής Υγείας στην υιοθέτηση συνηθειών επωφελών για την υγεία των παιδιών τους

ü      να εξοικειωθούν οι γονείς με την εκπαίδευση των παιδιών τους σε θέματα Αγωγής και Προαγωγής της Υγείας

ü      να ενδυναμώσουν τη συνεργασία σχολείο-Ομάδα Υγείας της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ -οικογένειας προάγοντας την προστασία των παιδιών μέσα από τα προγράμματα Αγωγής Υγείας

ü      να κατανοήσουν τη σημασία της συμμετοχής των γονέων στην επιτυχία των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας ως ουσιαστικοί συμπαραστάτες στην εκπαιδευτική διαδικασία που συντελείται στο σχολείο και στα Κοινωνικά Κέντρα της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ

ü      να συμμετέχουν γονείς και παιδιά στα προγράμματα χορού (για ενήλικες και παιδιά  χωρίς χρέωση με κοινωνικά κριτήρια)   και χορωδία (για ενήλικες) στο Κοινωνικό Κέντρο της Νέας Δημητριάδας

2.Καταγραφή συνηθειών διατροφής, άσκησης και χρήσης προϊόντων καπνού στους γονείς των παιδιών .

Όλο το  πρόγραμμα βασίζεται στη βιωματική προσέγγιση, όπου ενθαρρύνεται η ενεργή συμμετοχή των παιδιών στις διαδικασίες μάθησης, συμβάλλοντας στην καλύτερη εμπέδωση εννοιών και δίνοντας τη δυνατότητα για τη διατύπωση προβληματισμών και την εμβάθυνση συζητήσεων.

Στο πρόγραμμα αξιοποιούνται το θεατρικό παιχνίδι, ασκήσεις δραματοποίησης, παίξιμο ρόλων, ομαδικά παιχνίδια, συζητήσεις παρουσιάσεις κ.τλ.

3.Διεξαγωγή βιωματικού τύπου παρέμβασης με θέμα την διατροφή(«Ονοματίστε τα τρόφιμα», "Συμπληρώστε το δικό σας  ημερολόγιο», «Πόσα κουταλάκια ζάχαρη χωράνε σε…», κατατάξτε τα τρόφιμα σε νόστιμα, πολύ νόστιμα λίγο νόστιμα και ψηφήστε τα υγιεινά», «Ξενοδοχείο Καλόφαγες»με στόχο να γνωρίσουν τα παιδιά:

ü      τις ομάδες των τροφών

ü      τους σωστούς συνδυασμούς των τροφών

ü      να διαμορφώσουν κανόνες συμπεριφοράς για την ώρα του φαγητού

ü      τα άμεσα οφέλη της ισορροπημένης διατροφής (που αφορούν την εμφάνιση, τη δύναμη, την υψηλή αθλητική απόδοση) καθώς και την πρόληψη νοσημάτων

ü      πώς να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους για την υγιεινή διατροφή έτσι ώστε να μπορούν να αντιστέκονται στις αρνητικές επιδράσεις και να πάρουν αποφάσεις που θα στοχεύουν στην καλή τους υγεία

ü      να κατανοήσουν ότι η σωστή διατροφή είναι τρόπος και στάση ζωής

ü      να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους για να αλλάξουν τις διατροφικές τους συνήθειες

4.Καταγραφή της εμβολιαστικής κάλυψης, μέτρηση (ύψος/ βάρος) για ανάδειξη του δείκτη μάζας σώματος και αποστολή ενημερωτικού σημείωμα στην οικογένεια με τα αποτελέσματα του έλεγχου.

5.Διανομή και συλλογή του Φύλλου Δραστηριότητας«Ένα παιχνίδι για όλη την οικογένεια» ώστε κάθε παιδί να αναπαράγει τη «Βιωματική Παρέμβαση για τη Διατροφή» στην οικογένειά του, δίνοντας τη δυνατότητα να συμμετάσχει και να προβληματιστεί όλη η οικογένεια στη θεματική του προγράμματος

6.Ενημέρωση με βιωματικό τρόπο για την προαγωγή και προάσπιση της υγείας της στοματικής κοιλότητας

Στόχοι  της παρέμβασης

ü      να αποκτήσουν εμπειρία και γνώση στα κύρια θέματα που σχετίζονται με  τη στοματική υγιεινή (στοματική κοιλότητα, δόντια, τι πρέπει να τρώνε για να έχουν γερά δόντια, ποιες τροφές καταστρέφουν τα δόντια, σε ποιες τροφές βρίσκεται κρυμμένη ζάχαρη)

ü      να αναγνωρίσουν τη σπουδαιότητα της ατομικής υγιεινής και να καταλάβουν ότι η υγεία του καθενός αποτελεί πρωτίστως προσωπική ευθύνη

ü      να αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα λήψης κατάλληλων προληπτικών μέτρων για μια καλή στοματική υγεία (τήρηση των κανόνων ατομικής καθαριότητας σώματος και στοματικής υγιεινής, τακτικός έλεγχος των δοντιών από τον οδοντίατρο, καθαρισμός ή φθορίωση δοντιών)

ü      να γνωρίσουν τα παιδιά τις ασθένειες της στοματικής κοιλότητας

ü      μέσα από διάφορες δραστηριότητες να μάθουν τρόπους για την προστασία και καθαριότητα των δοντιών

ü      να μάθουν την ονομασία του κάθε δοντιού και το ρόλο του.

7.Διεξαγωγή βιωματικού τύπου παρέμβασης με θέμα το κάπνισμα χωρίς δυσάρεστες εικόνες και νούμερα.

Το υλικό λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των παιδιών αυτής της ηλικίας χρησιμοποιεί την παρουσία ηρώων, καθώς και ιστορίες, για να διευκολύνει τα παιδιά να προσεγγίσουν το θέμα, να κατανοήσουν τις πληροφορίες και να ενισχύσουν την κριτική τους ικανότητα. Για τον σκοπό αυτό δημιουργήθηκαν ελκυστικές δραστηριότητες για παιδιά, όπως παραμύθια ,παιχνίδια ρόλων, ζωγραφική,

Παρουσίαση Ενημερωτικού DVD ευαισθητοποίησης. Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό υλικό ενημέρωσης που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΠΑ 2007-2013 από το Υπουργείο Υγείας και το ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Έλεγχου &Πρόληψης Νοσημάτων). Το DVD δίνει σημαντικές πληροφορίες για το κάπνισμα και τον εθισμό από τη νικοτίνη, καθώς και πληροφορίες για τη διάσταση του καπνίσματος και τις επιπτώσεις στην υγεία. Αποκαλύπτει την επιβάρυνση στον ανθρώπινο οργανισμό και το περιβάλλον από το παθητικό κάπνισμα και προσπαθεί να κινητοποιήσει για τη διακοπή του καπνίσματος.

ΕΝΑ ΤΣΙΓΑΡΟ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΜΟΥ: Ταινία για την πρόληψη του καπνίσματος σε μαθητές και γονείς  Πρόκειται για ταινία εικοσάλεπτης διάρκειας που σκηνοθέτησε η Όλγα Μαλέα για την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία και το Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη. Στην ταινία παρουσιάζονται δύο οικογένειες: τα μέλη της μίας οικογένειας καπνίζουν, ενώ της άλλης όχι. Οι δύο αυτές οικογένειες παίρνουν μέρος σε τρία παιχνίδια: το πρώτο απαιτεί τη σταθερότητα του χεριού, το δεύτερο τρέξιμο 100 μέτρων και το τρίτο τη συγκέντρωση προσοχής. Και τα τρία αυτά παιχνίδια, που αναφέρονται στην ταινία, απαιτούν δεξιότητες που επηρεάζονται από το κάπνισμα κι έτσι δίνεται στους θεατές η δυνατότητα να παρατηρήσουν τις διαφορές ανάμεσα σε καπνιστές και μη-καπνιστές και να οδηγηθούν στα δικά τους συμπεράσματα.

8.Ενημέρωση με διαδραστικό τρόπο σχετικά με την άσκηση

Το παιχνίδι που συμπεριλαμβάνει την άσκηση, στις μικρές τάξεις  αποτελεί µια φυσική συμπεριφορά η οποία είναι αυθόρμητη και εσωτερικά υποκινούμενη. Εφαρμόζεται από τα παιδιά ακολουθώντας τις δικές τους ιδέες, µε το δικό τους τρόπο και για τους δικούς τους λόγους.

Προτείνουμε στα παιδιά να συμμετέχουν σε δραστηριότητες

ü      διαβαθμισμένης έντασης (μέτριας ή υψηλής) για τουλάχιστον 1 ώρα κάθε ημέρα

ü      υψηλής έντασης και δραστηριότητες που ενδυναμώνουν τους μυς και τα κόκαλα 3 φορές την εβδομάδα, δίνοντας μεγάλη έμφαση στις μη ανταγωνιστικές

ü      Εξηγούμε στα παιδιά τα οφέλη του παιχνιδιού και τις επιπτώσεις της μείωσής του,

ü      παίζουμε μαζί τους παιχνίδια γνωριμίας, κάνουμε ασκήσεις αναπνοής – άρθρωσης (το μπαλόνι, αρώματα)

ü      αναπαριστούμε με παντομίμα «Το πρωινό ξύπνημα» για να τους εξηγήσουμε ότι κάθε είδους κίνηση για την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων αποτελεί μορφή άσκησης.

Τα μεγαλύτερα παιδιά θα ενημερωθούν για:

ü      την ποικιλία των δραστηριοτήτων με τις οποίες μπορούν να ασκηθούν και να κατανοήσουν ότι υπάρχουν δραστηριότητες για τον καθένα

ü      το πώς γίνεται η επιλογή της φυσικής δραστηριότητας (ανάλογα με την ηλικία, φύλο, ιδιοσυγκρασία, ταλέντα, διάθεση) και προπαντός δίνοντας ιδιαίτερη σημασία να επιλέξουν κάτι που να τους αρέσει και να περνάνε καλά

ü      το πώς πρέπει να ετοιμαστούν για το άθλημα

ü      το πώς πρέπει να προστατευτούν από τους τραυματισμούς στα αναπτυσσόμενα οστά και τους μυς όταν κάνουν διάφορα αθλήματα

ü      τους κανόνες του αθλήματος στον όποιο συμμετάσχουν

ü      το τι πρέπει να κάνουν όταν αισθάνονται πόνο η μεγάλη κούραση

ü      το πώς πρέπει να χρησιμοποιούν την προστατευτική εξάρτηση

ü      το πώς πρέπει να γίνεται η επιλογή των ηλεκτρονικών παιχνιδιών νέας γενιάς (εκείνα τα οποία χειρίζονται σε όρθια στάση και με την κίνηση του σώματος)

ü      συζήτηση σχετικά με το πώς επιλέξανε το συγκεκριμένο άθλημα, αν γνωρίζουν την ιστορία του αθλήματος που επιλέξανε, αν θα το συνεχίσουν στην ενήλικη ζωή και τα οφέλη της άσκησης.

9.Παροχή δωρεάν υπηρεσιών υγείας (προληπτικός ιατρικός και οδοντιατρικός έλεγχος) σε παιδιά και τις οικογένειές τους που αδυνατούν.

Όλες οι δράσεις του προγράμματος Αγωγής Υγείας είναι δωρεάν

10.Παρουσίαση της Θεατρικής παράστασης ‘Ανασαίνω, ζωντανεύω τους εχθρούς μου τους παλεύω» βασισμένο στο παιδικό βιβλίο της πνευμονολόγο Δήμητρας Μπουσιου Γεροστάθη «Το παραμύθι της ανάσας . Το βιβλίο αποτελεί δράση του προγράμματος «Πάρεανάσα» της Πνευμονολογικής Εταιρίας για την πρόληψη της καπνιστικής συμπεριφοράς των μαθητών και εντάσσεται στην δράση «Κοινωνικό Σχολείο» του Υπουργείου Παιδείας.

Οι θεατρικές παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν στα Κοινωνικά Κέντρα της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ  της Νέας Δημητριάδας και Αγ. Αναργύρων. Ο χρόνος διεξαγωγής είναι 50 λεπτά και ακολουθεί συζήτηση.

11. Ενημέρωση με βιωματικό τρόπο για την διαφορετικότητα στο Παραγωγικό Συνεταιρισμό Ατόμων με Αναπηρία «Ηλιοτροπία»

Η Ομάδα Υγείας της ΚΕΚΠΑ-ΔΙΕΚ διατηρεί  μακροχρόνια συνεργασία με  το Γραφείο Σχολικών Συμβούλων, τον Υπεύθυνο Σχολικών Δραστηριοτήτων .

·         την Ιατρική Σχολή – Εργαστήριο Υγιεινής του Αριστοτελείου Παν/μίου Θεσσαλονίκης (καθ. Κοινωνικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, κ. Α. Μπένος)

·         το Τμήμα Ιατρικής - Πνευμονολογική Κλινική του Παν/μιακού Νοσοκομείου Λάρισας (καθ. κ. Γουργουλιάνης Κ.- Παν/μιο Θεσσαλίας)

·         το Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού - Εργαστήριο Ψυχολογίας της Άσκησης & Ποιότητας Ζωής (καθ. κ. Θεοδωράκης Ι. - Παν/μιο Θεσσαλίας)

·         τη Δ/νση Α΄ βάθμιας Φροντίδας Υγείας της Ν. Α. Νομού Μαγνησίας

·         το Γενικό Νοσοκομείο Βόλου «Αχιλλοπούλειο» (Παιδιατρική Κλινική)

·         το Σύλλογο Οδοντιάτρων Ν. Μαγνησίας

·         το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.)

·         το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων (Κ.Ε.Ε.Λ.)

·         Συλλόγους του Ν. Μαγνησίας (Σωματείο Ατόμων με Αναπηρία Όρασης Ν. Μαγνησίας «Μάγνητες Τυφλοί», Σωματείο Κινητικά Αναπήρων Ν. Μαγνησίας Ιππόκαμπος κ.α)

·         την Εταιρεία Φροντίδας Υγείας & Εκπαίδευσης Παιδιού και Εφήβου (Ε.Φ.Υ.Κ.Ε.)

·         το Εθνικό Δίκτυο Δήμων Προαγωγής Υγείας (Ε.Δ.ΔΗ.Π.Υ.)

·         το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (Ι.Κ.Π.Ι.)

·         το Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού – Τομέας Προαγωγής της Υγείας του Παιδιού

·         το Παν/μιο Θεσσαλίας, Σχολή Επιστημών του Ανθρώπου, Τμήμα Ειδικής Αγωγής, Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

·         το Παν/μιο Θεσσαλίας, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Τμήμα Εδικής Αγωγής

Οι συντελεστές του προγράμματος έχουν:

·         άριστη εκπαίδευση στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση Προγραμμάτων Αγωγής και Προαγωγής Υγείας με έμφαση στη σχολική κοινότητα σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα (Γρηγορίου Ι., Αχμάντ Κ., Παπαθωμά Π.)

·         πολυετή εμπειρία στην υλοποίηση προγραμμάτων Αγωγής Υγείας στη σχολική κοινότητα με άδεια από το Υπουργείο Παιδείας και στην εκπαίδευση γονέων  καθώς η ψυχολόγος και η Ιατρός της Ομάδας είναι τελειόφοιτες Σχολών Γονέων